Cykl „Jak w Gnieźnie króla koronowano?” dociera dziś do części szesnastej, w której dowiemy się więcej o Mieszku II Lambercie (ok. 990–1034).
1. Młodszy syn Bolesława Chrobrego dał się poznać jako dzielny rycerz i hojny fundator kościołów. Był też człowiekiem wykształconym, znał łacinę i grekę. Ożenił się z siostrzenicą cesarza Ottona III, Rychezą, która urodziła mu syna Kazimierza – zwanego później Odnowicielem.
Za życia ojca władał dzielnicą krakowską, dowodził też wyprawami wojennymi Bolesława. Zapewne był ukochanym synem króla, gdyż ten wybrał go na następcę tronu, co krzywdziło jednak starszego brata Bezpryma, który nie otrzymał we władanie żadnych ziem. Po śmierci Bolesława, Mieszko koronował się na króla, czemu sprzeciwił się cesarz niemiecki Konrad II. W odpowiedzi polski król najechał ziemie cesarskie, łupiąc je i niszcząc z wielką brutalnością.
Cesarz nie pozostał dłużny i również zaatakował.
Kilkuletni konflikt wykorzystał Bezprym, który wsparty wojskami ruskimi najechał ziemie Mieszka i objął nad nimi rządy. Król musiał uciekać do Czech. U naszych sąsiadów został zdradziecko pojmany i okaleczony, co było zemstą za okrucieństwa, których dopuścił się kiedyś na Czechach wraz z ojcem. Mieszko nie poddał się jednak, spiskując doprowadził do zabicia Bezpryma, po czym powrócił do osłabionego wojnami i wewnętrznymi konfliktami kraju. Odzyskał władzę, musiał jednak ukorzyć się przed cesarzem i zrzec korony. Dwa lata później zmarł.
2. Po śmierci Mieszka II i buncie ludności przeciwko uciskowi ze strony możnych świeckich i duchownych w kraju zapanował chaos. Sytuację wykorzystał czeski książę Brzetysław, najeżdżając na Polskę w 1038 r. Nie napotykając większego oporu, rabował i niszczył kolejne grody. Najbardziej ucierpiała Wielkopolska, w tym Gniezno, z którego wojska czeskie wywiozły wielkie skarby, m.in. złoty krucyfiks i złotą obudowę ołtarza katedry. Czeski kronikarz, opisując powrót Brzetysława do Pragi, wspominał, że zrabowane z Polski skarby zajmowały aż 100 wozów.
3. Bezprym (ok. 986 lub 87 – 1032). Pierworodny syn Bolesława Chrobrego jest jednym z najbardziej tajemniczych władców Polski. Milczą o nim średniowieczne polskie kroniki. Być może dlatego, że za jego rządów państwo Piastów znalazło się na krawędzi zagłady. Zrodzony z nieudanego związku Chrobrego z węgierską księżniczką, Bezprym nie został przez ojca wyznaczony na następcę tronu. Warto wspomnieć, że według jednej z teorii to Bezprym, a nie Mieszko, był bohaterem opowieści o synu Chrobrego schwytanym i pozbawionym przez Czechów męskości, co mogłoby tłumaczyć decyzję o sukcesji. Możliwe, że pobierał nauki w Rawennie u św. Romualda, co oznaczało wówczas najwyższy poziom edukacji.
Po śmierci Chrobrego rządy w państwie przejął Mieszko II. Podejrzewając Bezpryma o spiskowanie przeciw niemu, wypędził go z kraju. Bezprym szukał okazji do rewanżu i ta się nadarzyła. Po zdobyciu władzy Bezprym rozpoczął krwawą rozprawę ze zwolennikami Mieszka. Okrutne rządy i masowy bunt ludności przeciwko świeckim i duchownym możnym, który miał miejsce za rządów Bezpryma, tak przeraziły jego stronników, że postanowili oni zgładzić księcia.